معرفی سقف وافل :
سقف وافل از نظر سازه ای ، نوعی المان بتن آرمه است که بیشترین کاربرد آن در اسکلت های بتنی میباشد و با تمهیداتی خاص میتوان در اسکلت فولادی نیز از این سقف استفاده کرد، نام این سقف به دلیل شباهت زیاد ظاهر مشبک آن به شیرینی وافل ، انتخاب گردیده است ؛ ظاهر زیبا و دکراتیو، مقاومت و ایمنی بالا، اجرای سریع و سبک بودن سقف ، از جمله مزایا و برتری های سقف وافل است .
تاریخچه سقف وافل :
ایده و اجرای این سقف به زمان هخامنشیان و یونان باستان باز میگردد ، ( 2500 سال قبل ) طبق آثار به جا مانده از تخت جمشید و بنای آکروپولیس یونان ، میتوان این سقف را مشاهده نمود ؛
همچنین در تابلوی شام آخر نیز ، سقف وافل به عنوان یک سقف دکراتیو قابل مشاهده است :
کاربرد سقف وافل :
این دال با توجه به سبکی و ممان اینرسی بالایی که دارد ، در طراحی دهانه هایی بلند و سقف هایی مرتفع با امکان ستون گذاری کم ، پاسخگو نیرو های وارده خواهد بود .
از این سقف میتوان در :
- نمایشگاه ها
- ساختمان های تجاری و اداری
- فرودگاه ها و ایستگاه های مترو و قطار
- سالن های کنفرانس ، سینما و امفی تئاتر
- ساختمان های مسکونی با دهانه هایی بلند
و… استفاده نمود .
در سال های اخیر به علت ظاهر زیبا و سرعت بالای اجرا سقف وافل ، این سقف صرفه اقتصادی زیادی داشته و مورد توجه بسیاری از سازندگان و طراحان قرار گرفته است ؛
همانطور که میدانید بتن تحمل نیرو کششی در تار پایینی خود نداشته و عملا بتن زیر تار خنثی بی اثر است ، لذا با ابتکاری که در این سقف ایجاد شده ، قالب ها جای بتن زیر تار خنثی را گرفته و موجب صرفه جویی در مصرف بتن و همچنین کاهش بار مرده سازه میشوند و در نهایت پس از گیرش بتن سقف ، این قالب ها خارج میگردند و آماده استفاده برای سقف طبقه فوقانی خواهند بود .
این سقف دارای مقاطع T شکل میباشد که ممان اینرسی این مقطع در مقایسه با مقاطع مستطیل شکل ، بالا تر و بهینه تر است .
ضخامت این سقف در حدود 25 تا 50 سانتیمتر بوده و تا دهانه هایی بیش از 20 متر، در شرایطی خاص ، قابل کاربرد است .
انواع سقف های وافل:
سقف های وافل از نظر عملکرد سازه ای و انتقال بار ، به دو نوع یک طرفه و دو طرفه تقسیم بندی میشوند :
– وافل یک طرفه:
انتقال بار در این سقف به صورت یک طرفه بوده و این عملکرد همانند سقف های تیرچه بلوک است که با جا نمایی تیرچه ها بر روی دو تیر و بتن ریزی آن ، دالی یک طرفه حاصل میگردد .
تفاوت وافل یک طرفه با تیرچه بلوک در این است که در تیرچه بلوک قالب های پلی استایرن ماندگار هستند اما در سقف وافل یک طرفه ، قالب ها خارج میشوند و مجدد قابل استفاده اند .
در این سقف با توجه به اینکه عملکردی یک طرفه وجود دارد ، طول دهانه ها نمیتواند بیش از 8 یا 9 متر باشد ؛
البته یک مزیت دافل یک طرفه آن است که آرماتور های سازه ای فقط در یک جهت قرار داده میشوند لذا وزن این سقف نسبت به دال دو طرفه کمتر است و در مصرف میلگرد صرفه جویی خواهد شد .
قالب هایی که در سقف وافل یک طرفه استفاده میشود مستطیلی بوده و تا بیش از 2 متر میتوانند طول داشته باشد .
– وافل دو طرفه:
این سقف مانند دال های بتنی دو طرفه عمل میکند به این شکل که آرماتور های تیرچه ها به صورت متعامد در هر دو جهت قرار گرفته و سپس بتن ریزی انجام میگردد .
در این سقف استحکام بالاتری خواهیم داشت و در نتیجه آن دهانه های بلند تری را میتوانیم داشته باشیم
همچنین این سقف به علت متعامد بودن آرماتور ها ، در برابر لرزش مقاومت بیشتری دارد و امکان خیز برداشتن در این سقف تحت بار های بهره برداری نسبت به وافل یک طرفه کمتر میباشد .
ابعاد قالب های وافل :
به طور معمول ابعاد قالب های وافل یک طرفه با طول های 60 ، 70 ، 80 ، 140 ، 190 ، 240 و در ارتفاع 25 و 30 سانتیمتر قابل خرید هستند
و قالب های وافل دو طرفه در ابعاد 60 در 60 / 80 در 80 / 60 در 80 / 86 در 86 و 90 در 90 و در ارتفاع های 18 ، 25 ، 28 ، 30 ، 33 و 40 سانتیمتر قابل خرید هستند
مزایای سقف وافل :
– مدت زمان لازم جهت اجرای این سقف نسبت به یوبوت ، بابل دک و کوبیاکس کمتر میباشد .
– وزن این سقف در مقایسه با دال های توپر ، تیرچه بلوک ، عرشه فولادی و… کمتر میباشد .
– حجم فولاد و بتن مصرفی دلیل کاهش وزن نسبت به سقف های سنتی ، کاهش میابد .
– پیاده سازی این سقف و ایمنی آن بالا بوده و از انعطاف اجرایی خوبی برخوردار است
– قالب های این سقف چندین مرتبه قابل استفاده هستند و در صورت رفتار اصولی بیش از 50 بار میتوان از این قالب بهره برد
– نمای ایجاد شده توسط سقف های وافل زیبا و شکیل بوده و میتواند در طرح های معماری به صورت اکسپوز به کار برده شود
– ستون های میانی علی الخصوص در سالن ها ، حذف میگردد و میتوان از دهانه های بلند تری بهره برد
– به علت سبکی ، مقاومت بالایی در برابر زلزله دارد
معایب سقف وافل :
– این سقف ها در برابر صوت ضعف دارند و باید هنگام اجرای سقف کاذب از عایق های صوتی استفاده کرد
– عملکرد این سقف در حریق نسبت به دال بتنی توپر ضعیف تر است
– استفاده از این قالب برای سطوح شیب دار دارای محدودیت است و عملا نمیتوان از آن استفاده نمود
– تیم اجرایی این سقف باید دارای مهارت و تجربه بیشتری باشند