مهندس عمران کیست؟
به احتمال زیاد رشته مهندسی عمران (Civil Engineer) به گوش شما رسیده است. این رشته، یکی از قدیمی ترین رشته های مهندسی به حساب می آید که در آن مهندس عمران مسئولیت حفظ زیرساخت های جامعه را عهده دار است. مهندس عمران در واقع قادر به طراحی و پیاده سازی انواع پروژه های ساختمانی است.
از جمله این پروژه ها می توان به احداث جاده ها، پل ها، سدها، ساخت دکل های مخابراتی، برج سازی، ساخت فرودگاه، جمع آوری و دفع زباله، ساخت راه آهن، ساخت نیروگاه های برق و طراحی ساختمان های ضد زلزله و مقاوم در برابر سیل و آتش اشاره کرد.
لازم به ذکر است، از آنجایی که وظایف مهندس عمران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، آن ها زیر نظر یادگیری آموزش ها و مهارت های خاصی قرار می گیرند. نکته ای دیگری که وجود دارد این است که، مهندسان عمران، علل‌الخصوص افرادی که در ساخت و ساز مشغول فعالیت هستند، برای شروع کار خود نیاز به اطلاعات و دانش های اولیه می باشند.
اما در مواقعی ممکن است، افراد مبتدی در این حیطه کاری، بنا به دانش اندکی خود و نیز عدم داشتن زمان مطالعه جهت کسب اطلاعات در این زمینه، بی گدار به آب زدند، که این روش به هیچ وجه توصیه نمی شود. در واقع مهندس عمران باید یک زمانبندی مناسب برای مطالعه برخی کتاب های مرتبط با مهندسی عمران داشته باشد تا در هر شرایطی بتواند به دانش و اطلاعات خود و یا کتاب ها، اتکا کند.
ما در این مقاله سعی کرده ایم در رابطه با رشته مهندسی عمران و زیرشاخه های آن، نحوه تبدیل شدن به یک مهندس عمران، وظایف، تخصص و حقوق مهندس عمران مطالب جامع و مفیدی در اختیار شما قرار دهیم. ضمنا در این مقاله 10 کتاب که هر مهندس عمران باید بخواند را به شما معرفی کرده ایم تا با کسب اطلاعات کامل این مقاله را به پایان برسانید.
مهندس عمران در چه زمینه فعالیت میکند؟
همانطور که در ابتدا به آن اشاره شد، مهندس عمران شخصی است که در زمینه ساخت و ساز انواع پروژه ها مانند ساختمان سازی، پل سازی، برج سازی و غیره مشغول فعالیت است. از طرفی، مهندس عمران کارها و مسئولیت هایی را بر عهده دارد که افراد، کمتر آن ها را به چشم می بینند. به عنوان مثال، هیچکس به این موضوع فکر نمی کند که وقتی شما شیر آبی را باز می کنید، سیستم لوله کشی آن توسط مهندس عمران طراحی شده است.
بنابراین یک مهندس عمران را اینگونه می توان تعریف کرد که؛ فرد متخصص و به اصطلاح، مهندسی است که دانش های اولیه در زمینه بهبود زیرساخت ها و خدمات عمومی که از نیازمندی های بشر است را دارد. شرایط کار مهندسین عمران نیز به صورت تمام وقت بوده و نمی توان از آن ها توقع انجام کار به صورت نیمه وقت یا ساعتی را داشت. همچنین وظیفه این افراد، حضور به موقع در محل، در مواردی که پروژه دارای چالش و مشکل می شود، است.
لازم به ذکر است، زمانی که مهندس عمران پروژه ای را از کارفرما دریافت نموده و یک تاریخ دقیق برای اتمام آن اعلام می کند، موظف است طبق همان تاریخ پروژه را تحویل دهد. همین امر سبب می شود تا شخص مهندس در روزها و ساعات غیر اداری نیز فعالیت خود را روی پروژه انجام دهد.
مهندس عمران چه وظایفی را برعهده دارد؟
در این بخش قصد داریم برخی از مهم ترین وظایفی که هر مهندس عمران بر عهده دارد را به شما شرح دهیم:
- توانایی تحلیل داده های ناظران و نقشه کشی دقیق.
- حتما پیش از شروع پروژه، باید آزمایش خاک جهت بررسی کیفیت و قدرت پایه سازه انجام شود.
- روندی که پروژه قرار است طبق مواردی مانند مواد، نیروی کار، هزینه ها و زمان طی شود، به صورت تخصصی مورد بررسی قرار بگیرد.
- توانایی نقشه کشی به کمک نرم افزارهای طراحی کامپیوتری.
- یکی از مهم ترین وظایف مهندسین عمران نظارت، مدیریت و هدایت مرحله به مرحله ی پروژه جهت پیشرفت آن است.
- مهندس عمران باید در تمام مراحل اجرای پروژه، نظارت کامل بر داشتن تجهیزات ایمنی، رعایت قوانین و زمان بندی توسط کارکنان داشته باشد.
مهندس عمران چه تخصص هایی دارد؟
شخصی که به عنوان مهندس عمران در این رشته مشغول تحصیل است باید بداند که رشته مهندسی عمران دارای زمینه های تخصصی است که مطابق با مهارت ها و علایق شخصی افراد و نیز مطابق با نیازهای جامعه می توان آنها را انتخاب کرد. برخی از زمینه های تخصصی این رشته شامل موارد زیر است:
- ژئوتکنیک: عملیات خاکی، ساخت پایه و استخراج از معدن
- سازه: ساختمان ها، سدها، خطوط لوله و سکوهای دریایی
- حمل و نقل: راه آهن، کانال ها، جاده ها و فرودگاه ها
- دریایی: بنادر و سیستم های دفاعی دریایی
- محیط زیست: ساخت موانع سیل، سیستم های آبرسانی زیرزمینی و شبکه های تامین آب
از آنجایی که در جوامع امروزی درخواست و احتیاج به مهندس عمران در زمینه های مختلف زیاد شده است، افراد بسیاری به این رشته مهندسی روی آورده و مشغول تحصیل در دانشگاه ها هستند. اما نکته ای که در این بین حائز اهمیت بوده این است که، کارفرمایان برای پروژه های خود به دنبال مهندسانی هستند که علاوه بر داشتن مدارک معتبر تحصیلی، دارای تخصص و دانش های قابل قبولی بوده تا قادر به پیش بردن پروژه باشند.
زیرشاخه های مهندسی عمران
افرادی که علاقه دارند در این حوزه مهندسی شروع به فعالیت کنند، باید با زیرشاخه های این رشته آشنا بوده تا بتوانند بهترین انتخاب را داشته باشند. ما در این قسمت برخی از بهترین و پرطرفدار ترین زیرشاخه های رشته مهندسی عمران را برای شما معرفی کرده ایم.
مهندسی ساخت و ساز
مهندسان مشغول در این حوزه به ساخت و مدیریت پروژه های ساختمانی و مسکونی می پردازند. وظایف مهندس ساخت و ساز نظارت بر عناصر سازه، برنامه ریزی فعالیت های ساختمانی، بازرسی ساختمان پس از اتمام پروژه است. همچنین جهت طراحی و رفع برخی از مشکلات ساختمانی، مهندس ساخت و ساز باید با مهندسان حوزه معماری و تکنسین همکاری کنند. مهارت هایی که مهندسان این پروژه باید داشته باشند شامل کار با نرم افزارهایی مانند CAD، تهیه گزارش هایی از روند انجام پروژه و مدیریت پروژه است.
مهندس معماری
این حوزه مهندسی ترکیب طراحی ساختمان و زیبایی شناسی با تمرکز بر ساخت و ساز و عملکرد پایه است. گفتنی است که این رشته در کشورهای مختلف زیرشاخه های مختلفی دارد. افرادی که در رشته معماری فعالیت می کنند باید دانش ساخت و ساز و نیز خلاقیت های قابل توجهی داشته باشند. از دیگر وظایف مهم مهندس معمار، مهارت نظارت بر روند ساخت است.
مهندسی زلزله
از رشته های تخصصی مهندسی ژئوتکنیک، مهندسی زلزله است. این رشته بیشتر مناسب کشورهایی است که زلزله خیز هستند. لازم به ذکر است، بیشترین نگرانی های مهندسان زلزله در رابطه با ارتعاشات پوسته زمین بوده که ممکن است صدمات جدی ای به سطح زمین وارد کند. مهندسان زلزله مناطق زلزله خیز را شناسایی کرده و برای بالا بردن مقاومت ساختمان ها از یکسری تکنیک در طراحی و ساخت آن ها استفاده می کنند.
از دیگر وظایف مهندس زلزله پیش بینی خرابی های احتمالی است؛ بدین صورت که به وسیله شبیه سازی و انجام تجزیه و تحلیل هایی، میزان خرابی ساختمان ها پس از وقوع زلزله را بررسی می کنند.
مهندسی بزرگراه
از رشته های تخصصی در زمینه حمل و نقل، مهندسی بزرگراه است. در این رشته افراد با نحوه طراحی جاده ها و نیز ارتباط آن ها با عابران پیاده است. کار اصلی مهندسان بزرگراه، یافتن روش هایی برای کنترل و کاهش ترافیک و عدم آسیب رسی به سازه های جاده است که این کار با مطالعه حجم و الگوهای ترافیکی میسر می شود. مهندسان این حیطه کاری می کوشند سیستم های بزرگراهی را بنا به جریان ترافیک و ایمنی خودروها بهینه سازی و طراحی کنند.
مهندسی محیط زیست
این رشته مهندسی تاکید بر حفظ محیط زیست و کیفیت آب و هوایی به روش های پایدار دارد. مهندس محیط زیست برای حفاظت از محیط زیست راهکارهای مناسبی ارائه می دهد. راهکارهایی مانند جلوگیری از انواع آلودگی ها و آلاینده ها و مدیریت پسماندها. مهندس محیط زیست برای آنکه بهترین و کارآمدترین روش ها را برای حفظ سلامت محیط زیست ارائه دهد باید مطالعات دقیقی در این زمینه داشته باشد تا بتواند به خوبی در برابر بلایای طبیعی و آلودگی ها ایده ارائه دهد.
کار این افراد بیشتر در ادارات بوده و مشغول تجزیه و تحلیل آماری هستند. همچنین استفاده آن ها از نرم افزارهای طراحی به ندرت بوده و وظیفه اصلی آن ها درک قوانین زیست محیطی و مسائل اجتماعی و اخلاقی است. لازم به ذکر است، مهندسین فعال در این حوزه، ممکن است به عنوان مشاور یا محقق در دانشگاه ها پذیرفته شوند.
مهندسی منابع آب
محتوا و جزئیات این رشته مرتبط با مهندسی آب آشامیدنی و هر نوع آبی است که باید توزیع، ذخیره یا جا به جا شود. در مهندسی منابع آب، کیفیت و تدارکات سیستم های آب حائز اهمیت است. پروژه هایی که مهندسان این حیطه به دست می گیرند، عموما در رابطه با ترمیم تالاب و برنامه ریزی و طراحی سیستم های فاضلاب است.
مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی
از دیگر رشته های تخصصی مهندسی عمران، مهندسی آب و سازه های هیدرولیکی است. متخصصان این رشته باید چالش های فنی زیرساخت های آبی و طراحی فاضلاب را رفع کنند. بیشترین برخورد این رشته با جریان مایعات و تمرکز بر طراحی ذخیره آب و تاسیسات حمل و نقل است. یکی از وظایف مهندسین این حیطه کاری، ساخت و طراحی ماشین آلاتی است که از نیروی هیدرولیک و عناصر ساختاری تغذیه می کنند که قدرت تحمل فشار آب شدید را دارند. گفتنی است که این افراد اکثرا در شرکت های آب و فاضلاب استخدام می شوند.
حقوق مهندس عمران چقدر است؟
معمولا حقوق این افراد با توجه به نوع کار و شرکت یا ارگانی که در آن کار می کنند، متغیر است. مهندس عمران می تواند در یک شرکت خصوصی، دولتی یا حتی به صورت آزاد کار کند. افرادی که در شرکت های دولتی کار می کنند، بنا به قانون وزارت کار کشور حقوق و مزایا دریافت می کنند و افرادی که در شرکت های خصوصی مشغول به فعالیت هستند، حقوق و مزایای متفاوتی دارند.
از طرفی، شرکت های خصوصی میزان حقوق کارکنان خود را بر مبنای یک سری سیاست ها و شرایط، پرداخت می کنند. اما مهم ترین نکته ای که در این بین وجود دارد، ارزش گذاری این شرکت ها بر توانایی و مهارت های مهندسان عمران است، همین امر سبب تعین میزان حقوق افراد می شود.
در رابطه با مهندسانی که به صورت مستقل شرکتی برای خود راه اندازی کرده و تخصص کافی در این زمینه دارند و می توانند خدمات با کیفیتی ارائه دهند، باید گفت که قطعا به درآمدهای خوبی دست پیدا می کنند.
در رابطه با مهندسانی که به صورت مستقل شرکتی برای خود راه اندازی کرده و تخصص کافی در این زمینه دارند و می توانند خدمات با کیفیتی ارائه دهند، باید گفت که قطعا به درآمدهای خوبی دست پیدا می کنند.
با تمام این تفاسیر و توضیحات، امروزه بهترین انتخاب برای مهندسان عمران، کار به صورت مستقل و بنا نهادن شرکت خودشان است؛ چراکه می توانند با پشتکار خود، به درآمدهای نجومی برسند.
طبق آخرین آمار به دست آمده از حقوق مهندسین عمران، افرادی که به عنوان کارشناس در شرکت های کوچک مشغول به کار هستند، درآمدی مابین 9 میلیون تا 45 میلیون تومان دارند، که این رقم در شرکت های متخلف، متفاوت است.
نحوه تبدیل شدن به یک مهندس عمران
زمانی که شما وارد رشته مهندسی عمران می شوید و در دانشگاه شروع به تحصیل و گذراندن واحدهای این رشته می کنید، شاید این سوال برایتان به وجود بیاید که چگونه به یک مهندس عمران تبدیل شویم؟ در این قسمت چهار گام رسیدن به مقصدتان را بیان کرده ایم:
- گام اول: داشتن شرایط و علاقه جهت ورود به این رشته
- گام دوم: دریافت مدرک کارشناسی با معدل بالا
- گام سوم: گذراندن دوره کارآموزی
- گام چهارم: استخدام در شرکت های معتبر و سنجیدن توانایی های فردی
حال که تا به اینجای مطلب به طور کامل با رشته مهندسی عمران و موارد پیرامون آن آشنا شدید، وقت آن رسیده است که 10 کتابی که برای تبدیل شدن به یک مهندس عمران خوب، باید مطالعه کنید را به شما معرفی کنیم.
سخن نهایی
امیدواریم که این مطالب مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته و مفید بوده باشد. در صورتی که هر نوع سوالی در رابطه با این موضوع برای شما پیش آمد، با ما در میان بگذارید.